دانشمندان در قاب دوربین؛ تصاویر برگزیده رقابت عکاسی ۲۰۲۵ نیچر
برندگان مسابقه عکاسی #ScientistAtWork سال ۲۰۲۵ مجله نیچر Nature، از میان تصاویری انتخاب شده‌اند که صحنه‌هایی از تحقیقات میدانی در گوشه‌وکنار جهان را به تصویر می‌کشند؛ از قطب شمال و جنوب گرفته تا دامنه کوه‌های یونان و دو سوی اقیانوس آرام. این دوره بیش از ۲۰۰ عکس از محققان مختلف دریافت شد و برندگان نهایی توسط هیئتی متشکل از سردبیران هنری نیچر انتخاب شدند. جایزه‌ی هر برنده شامل ۵۰۰ پوند و اشتراک یک‌ساله مجله است. جالب آن‌که بسیاری از این تصاویر توسط دانشجویان دکترا ثبت شده‌اند.
عکس اول
مرغ‌های دریایی بالای سر فریاد می‌کشند در حالی که یک دانشمند در یک آبدره شمالی نروژ با امواج خروشان از قایق خود مبارزه می‌کند، مسیری که تنها با درخشش زرد رنگ یک قایق ماهیگیری نزدیک هدایت می‌شود. این عکس سپیده‌دم از زیست‌شناس آودون ریکاردسن، که در نوامبر ۲۰۲۰ توسط دانشجوی دکترای او اما وگل گرفته شده، برنده کلی مسابقه عکاسی «دانشمند در محل کار» امسال است.
اما وگل، پژوهشگری در زمینه حرکات حیوانات و بوم‌شناسی فضایی است که در سال ۲۰۲۳ دکترای خود را از دانشگاه ترومسو — دانشگاه قطب شمال نروژ — به پایان رساند. او همچنان به عنوان محقق پسادکترا با ریکاردسن در آنجا همکاری می‌کند. برای او، این عکس نمایانگر لحظه‌ای نادر و آرام در یک صبح پر هرج و مرج است.
او درباره این عکس می‌گوید: «احساس آرامش کاملی دارد. من به این همه اتفاقات مختلف در طول کار میدانی عادت دارم. این عکس به نظر بسیار متفکرانه، نفس‌گیر و صرفاً لحظه‌ای برای توقف و تأمل است.»
کار میدانی آنها شامل تعقیب کشتی‌های ماهیگیری در آبدره‌های شمال نروژ بود، جایی که شاه‌ماهی به وفور یافت می‌شود. این ماهی‌ها جمعیت زیادی نهنگ قاتل (Orcinus orca) و نهنگ گوژپشت (Megaptera novaeangliae) را جذب می‌کنند. وگل و ریکاردسن حرکات نهنگ‌ها را با استفاده از برچسب‌های ماهواره‌ای دنبال می‌کنند که با تفنگ بادی لوله‌گشاد، همان تفنگی که ریکاردسن در عکس در دست دارد، نصب می‌شوند.
این برچسب‌ها داده‌هایی درباره موقعیت نهنگ‌ها و الگوهای بالا آمدن آنها روی سطح آب جمع‌آوری می‌کنند؛ برخی از آنها همچنین رفتار غواصی، از جمله مدت زمان غواصی و بیشینه عمق را ثبت می‌کنند. اغلب اوقات، محققان نمونه‌برداری بیوپسی نیز انجام می‌دهند و نمونه‌های بافتی استخراج می‌کنند که می‌توانند برای پایش سلامت نهنگ‌ها استفاده شوند.
این فعالیت، دانشمندان را نزدیک به هدف‌هایشان نگه می‌دارد. وگل می‌گوید: «می‌توانستید بوی نفس آنها را حس کنید. و قبل از اینکه بتوانید آنها را ببینید، صدایشان را می‌شنیدید که همیشه بسیار شگفت‌انگیز است.»
بررسی دقیق‌تر عکس وگل، حضور یک نهنگ قاتل را نشان می‌دهد که در پس‌زمینه تصویر و در قاب نرده فلزی پشت ریکاردسن بالا آمده است — نکته‌ای که داوران هنگام بررسی اولیه اثر متوجه آن نشده بودند. وگل می‌گوید: «خیلی خوشحال شدم که این لحظه ثبت شد. یعنی واقعاً اینجا جای خارق‌العاده‌ای برای انجام کار میدانی است.»
تمام عکس‌ها از اما وگل هستند.
۲ – یک مشت قورباغه
این دومین تصویر برنده رایان واگنر در مسابقه «دانشمند در محل کار» است (ورود او سال گذشته نیز انتخاب شده بود)، که برای اولین بار در تاریخ مسابقه رخ داده است. این بار، واگنر، دانشجوی دکترا در دانشگاه ایالتی واشنگتن ونکوور (WSUV)، از کیت بلویل در محیط سرسبز جنگل ملی لاسن در شمال کالیفرنیا عکس گرفته است. واگنر و بلویل، که دانشمند محیط زیست در دپارتمان ماهی و حیات وحش کالیفرنیا در ردینگ است، به همراه دیگر زیست‌شناسان و داوطلبان، ساعت‌ها پیاده‌روی کردند تا گروهی از بچه‌قورباغه‌ها را در محلول ضد قارچی که برای از بین بردن قارچ کیترید (Batrachochytrium dendrobatidis) طراحی شده است، شستشو دهند. این قارچ مسئول کاهش گونه‌های دوزیستان در سراسر جهان است. این تصویر که در سپتامبر سال گذشته گرفته شده، نشان می‌دهد که موجودات برچسب‌گذاری شده و شسته شده در طبیعت رها می‌شوند.
اندازه کوچک قورباغه‌ها باعث می‌شود نتوان آنها را مانند نهنگ‌های وگل برچسب‌گذاری کرد؛ به جای آن، زیست‌شناسان WSUV مجموعه‌ای از رنگ‌های الاستومر رنگی را به قورباغه‌ها تزریق می‌کنند که با هم یک کد شناسایی منحصربه‌فرد را تشکیل می‌دهند. این رنگ‌ها زیر نور ماوراء بنفش می‌درخشند.
این حیوانات کوچک هستند و به راحتی از چشم پنهان می‌شوند. واگنر می‌گوید: «اگر به دنبال قورباغه نباشید، ممکن است فکر کنید که این یک جیرجیرک است که از سر راه شما می‌پرد. اما آنها قورباغه‌های بسیار کوچکی هستند. بنابراین، ما آنها را با دقت می‌گیریم.»
رایان واگنر
۳ – حفاری در شب قطبی
در مجمع‌الجزایر نروژی سوالبارد، داگمارا وویتانوویچ — تکنسین تحقیقاتی مستقل — این عکس را از حفاری یک هسته یخی توسط زمین‌شناس زیستی جیمز بردلی و میکروبیولوژیست کاترین لاروس گرفته است. وویتانوویچ که هشت سال در لانگیربین، سوالبارد زندگی کرده، عمدتاً برای مؤسسه قطبی نروژ که در ترومسو مستقر است کار می‌کند، اما در پروژه‌های دیگری نیز مشارکت داشته است.
بردلی در مؤسسه اقیانوس‌شناسی مدیترانه در مارسی، فرانسه مستقر است و لاروس در مؤسسه علوم زمین محیطی در گرنوبل، فرانسه فعالیت می‌کند.
این عکس در طول روز در دسامبر ۲۰۲۰ گرفته شده است؛ در سوالبارد، خورشید بین اواسط نوامبر و اواخر ژانویه حداقل ۶ درجه زیر افق قرار دارد، طبق گفته وویتانوویچ. هسته‌های یخی که در عکس حفاری می‌شوند، بخشی از پروژه‌ای بوده‌اند که توسط بردلی و لاروس برای بررسی نحوه بقا و سازگاری میکروب‌ها و سایر اشکال حیات در یخ با تاریکی و سرمای شب قطبی انجام شده است.
داگمارا وویتانوویچ
۴ – تعقیب کننده مه
برای لیونل فاوره و همکارانش در مؤسسه فناوری فدرال سوئیس در لوزان (EPFL)، حمل بالن به قله‌ی ابری یک کوه، بخشی از کار روزمره‌شان است. تحقیقات آنها در بالای کوه هلموس در یونان، بخشی از یک طرح فرااروپایی به نام CleanCloud است که با حمایت برنامه Horizon Europe — برنامه تأمین مالی تحقیق و نوآوری اتحادیه اروپا — به منظور درک بهتر چگونگی تشکیل ابرها در سراسر اروپا انجام می‌شود.
این مرحله پایان یک کمپین میدانی طولانی است؛ فاوره و همکارانش تقریباً یک ماه در هوای نسبتاً خوب و بدون ابر صبر کردند تا بالاخره ابرها شروع به شکل‌گیری کردند. وقتی شرایط مناسب را دیدند، سریع به محل اندازه‌گیری در هلموس رفتند و تجهیزات خود را نصب کردند. مرکز تجهیزات، بالن هواشناسی متصل به یک جعبه ابزار علمی است که داده‌ها را در ارتفاعات مختلف جمع‌آوری می‌کند.
فاوره می‌گوید: «ابرها در مقطعی تشکیل شدند، اما واقعاً خیلی دیر در پروژه، و ما خیلی هیجان‌زده بودیم. بنابراین قبل از طلوع آفتاب رفتیم تا ابرها را ثبت کنیم. تمام روز آنجا ماندیم و بالن را پرواز دادیم.»
بلافاصله پس از گرفتن این عکس در پایان شیفت ۱۵ ساعته‌شان، فاوره که تکنسین است و همکار فوق دکترایش مایکل لوناردی، که روی تعاملات آئروسل و ابر در مناطق قطبی تحقیق می‌کند، تجهیزات را جمع کرده و به پایین کوه بازگشتند.
لیونل فاوره
۵ – به دنبال طلا
در پایان یک روز طولانی انجام کار میدانی در شرق سیبری، هائو-چنگ یو، زمین‌شناس اقتصادی دانشگاه علوم زمین چین (پکن؛ CUGB)، به کلبه‌اش بازمی‌گردد. جیایی وانگ، که این عکس را گرفته است، همراه با یو روی تهیه پروفایل‌های زمین‌شناسی مناطقی که در نزدیکی ذخایر طلا قرار دارند کار می‌کند تا به جویندگان معدن کمک کند.
وانگ، دانشجوی دکترا در CUGB، می‌گوید: «آنچه این منطقه معدنی را به طور خاص جالب می‌کند این است که برخی از ذخایر اینجا نه تنها حاوی طلا، بلکه مقادیر قابل توجهی مس نیز هستند، در حالی که برخی دیگر سرشار از تنگستن‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «زمین‌شناسان اغلب سال‌ها در مناطق دورافتاده و غیرقابل دسترس کار می‌کنند که نیازمند تسلط نه تنها بر تکنیک‌های آزمایشگاهی، بلکه مهارت‌های بقا در طبیعت وحشی نیز هست.»
گاهی اوقات آسمان در سواحل شرقی سیبری این‌قدر صاف است، جایی که خطوط گسل و زمین‌شناسی با هم دست به دست داده‌اند تا ذخایر طلا را به وجود آورند. هوا سرد است؛ یو کنار آتشی خروشان در کلبه روشن می‌شود. نوک شعله آتش از دودکشی درست پشت در ورودی به سوی آسمان می‌رود.
وانگ حس کسالت برخی محققان بازدیدکننده را در این مکان دورافتاده توصیف می‌کند: «هیچ شبکه‌ای آنجا وجود ندارد و تنها کاری که می‌توان انجام داد تماشای صخره‌هاست. اما مردم محلی می‌روند ماهیگیری و از این سبک زندگی لذت می‌برند.»
جیایی وانگ
۶ – یک معجزه در قطب جنوب
این تصویر از تلسکوپ عظیم قطب جنوب (SPT) که در ایستگاه قطب جنوب آموندسن-اسکات قرار دارد، شش ماه پس از اقامت ۱۴ ماهه امان چوکشی در این ایستگاه تحقیقاتی تحت مدیریت ایالات متحده گرفته شده است.
هوا بسیار سرد است و نمی‌توان مدت زیادی در فضای باز ماند. اما چوکشی و همکارش آلن فاستر، که آن زمان دانشجوی دکترا در دانشگاه کیس وسترن رزرو در کلیولند، اوهایو بود، و همچنین دیگر دانشمند «زمستان‌گذار» ایستگاه که روی SPT کار می‌کرد، هر روز یک کیلومتر پیاده‌روی می‌کردند و با دمای بین ۵۰- تا ۷۰- درجه سانتیگراد برف روی بشقاب تلسکوپ را پاک می‌کردند. هر چند هفته یکبار نیز چرخ‌دنده‌های SPT را روغن‌کاری می‌کردند تا این دستگاه بتواند به اندازه‌گیری تابش زمینه مایکروویو کیهانی از جهان اولیه ادامه دهد.
چوکشی اکنون پژوهشگر فوق دکترا در دانشگاه مک‌گیل در مونترال، کانادا است، اما زمانی که در این ایستگاه اقامت داشت، دانشجوی دکترا در دانشگاه ملبورن، استرالیا بود.
اینجا جای عجیبی است. چوکشی می‌گوید: «ما ۴۴ نفر در ایستگاه بودیم، فکر می‌کنم ۸ یا ۱۰ نفر از آنها دانشمندانی بودند که آزمایش‌ها را انجام می‌دادند.» به دلیل رطوبت بسیار پایین هوا که نزدیک به صفر درصد است، حس بویایی از بین می‌رود.
محققان سنتی ابداع کرده‌اند تا ورودشان به نیوزیلند پس از مدتی اقامت در ایستگاه را جشن بگیرند: چوکشی می‌گوید: «همه ما در اولین روز بازگشت به باغ‌های گیاه‌شناسی می‌رویم و فقط کمی سبزی می‌خوریم و چیزهایی را بو می‌کنیم.»
امان چوکشی
نوشته های مرتبط
