استانبول، با بیش از ۳۰۰۰ مسجد، یکی از شهرهای مهم اسلامی در جهان به شمار می‌رود. این مساجد نه تنها مکان‌هایی برای عبادت مسلمانان هستند، بلکه بخش مهمی از میراث تاریخی و فرهنگی شهر را تشکیل می‌دهند. از مساجد بزرگ و مشهور مانند مسجد ایاصوفیه، مسجد سلطان احمد (مسجد آبی) و مسجد سلیمانیه گرفته تا مساجد کوچک‌تر در هر محله، این بناها با معماری زیبا و نمادین خود نمادی از تاریخ و هویت اسلامی ترکیه هستند. مساجد استانبول نقشی کلیدی در حفظ فرهنگ اسلامی داشته و همچنین مقاصد گردشگری مهمی برای بازدیدکنندگان از سراسر جهان به شمار می‌روند.
در میان بسیاری از بناهای تاریخی ترکیه، سه مسجد معروف استانبول که شایسته توجه ویژه هستند. زیباترین آن‌ها، مسجد آبی، نه تنها به عنوان بزرگترین شاهکار معماری اسلامی، بلکه به عنوان یکی از شاهکارهای بزرگ جهان شناخته می‌شود.
مسجد آبی (سلطان احمد) پس از یک سری شکست‌های نظامی ترک‌ها ساخته شد. سلطان احمد اول متوجه شد که حدود چهل سال است که هیچ مسجد جدیدی در این شهر ساخته نشده، بنابراین تصمیم گرفت برای خشنودی خداوند و رفع این وضعیت اقداماتی انجام دهد. ساخت این مسجد در ماه اوت سال ۱۶۰۹، زمانی که سلطان ۱۹ ساله بود، آغاز شد.
برای ساخت مسجد آبی، بعد از پاکسازی یک منطقه بزرگ، چندین ساختمان مربوط به دوره‌های بیزانس و اوایل عثمانی را تخریب کردند. پس از آن، مقادیر زیادی سنگ و مرمر به محل ساخت آورده شد. نام «آبی» به این مسجد داده شد زیرا بیش از ۲۰ هزار کاشی سرامیکی سفید و آبی در آن استفاده شده است. گنبد عظیمی به قطر ۲۳٫۵ متر و ارتفاع ۴۳ متر با آیات قرآن و احادیث پیامبر اسلام تزئین شده است. ستون‌های مسجد با طرح‌های دکوری شامل سوسن‌ها، میخک‌ها، گل‌های رز و دیگر تزئینات پوشیده شده‌اند. تنها روی ستون‌های مسجد آبی استانبول بیش از ۵۰ طرح مختلف از لاله‌ها وجود دارد! کف‌ها با فرش پوشانده شده‌اند و نور نرم و ملایمی از طریق ۲۶۰ پنجره به داخل مسجد می‌تابد.
درباره مناره‌های مسجد آبی داستان جالبی وجود دارد. طبق افسانه‌ها، سلطان احمد اول دستور داد چهار مناره معمولی ساخته شود. با این حال، معمار اشتباه کرد و به جای چهار مناره، شش مناره ساخت. در سال ۱۶۱۶، وقتی ساخت مسجد به پایان رسید، مردم متوجه شدند که این مسجد جدید به اندازه مسجد الحرام، بزرگترین حرم جهان اسلام در مکه، مناره دارد. این مسئله به عنوان یک بی‌احترامی در نظر گرفته شد، اما خوشبختانه بر طراحی مسجد آبی تأثیری نداشت. به جای تغییر در مسجد آبی استانبول، یک مناره دیگر به مسجد الحرام در مکه اضافه شد و بار دیگر این مسجد از دیگر بناها متمایز شد.
در مقابل مسجد آبی، یکی از بزرگترین بناهای تاریخی استانبول قرار دارد: مسجد (موزه) ایاصوفیه. این مسجد در ابتدا به عنوان کلیسا توسط امپراتور بیزانس، کنستانتیوس اول، بین سال‌های ۳۲۴ تا ۳۳۷ میلادی ساخته شد. پس از دو قرن آتش‌سوزی و شورش، امپراتور ژوستینیان اول آن را بازسازی کرد. کلیسای جدید با چنان عظمت و شکوهی ساخته شد که افسانه‌ای الهی درباره کمک نیروهای آسمانی به ساخت آن پدید آمد. افسانه دیگری نیز وجود دارد که می‌گوید سه بودجه سالانه امپراتوری بیزانس برای ساخت این کلیسا هزینه شده است. خب، ما تناقضی بین این دو افسانه نمی‌بینیم!
ایاصوفیه در استانبول زندگی سختی را پشت سر گذاشت: این بنا زلزله، غارت و در نهایت در سال ۱۴۵۳ میلادی توسط سلطان محمد دوم به مسجد تبدیل شد. در آن زمان، چهار مناره به ایاصوفیه اضافه شد و پس از انجام تغییرات ضروری دیگر، این کلیسا به مسجد ایاصوفیه تبدیل گردید. چشم‌انداز ما این بنا را در تمام شکوه و زیبایی‌اش نشان می‌دهد. اگر روزی فرصت ورود به داخل آن را داشته باشید، نقاشی‌های دیواری و موزاییک‌های باستانی منحصربه‌فردی را خواهید دید که پس از تبدیل مسجد به موزه در سال ۱۹۳۵مرمت شدند.
و در نهایت، مسجد سلیمانیه ، بزرگترین مسجد شهر. این بنای مشهور استانبول در قسمت قدیمی شهر واقع شده است. معمار سینان این مسجد را بین سال‌های ۱۵۰ تا ۱۵۵۷ به دستور سلطان سلیمان باشکوه ساخت. این مسجد همراه با ساختمان‌های مجاور خود (مراکز آموزشی، حمام‌ها، قبرستان و غیره) مجموعه‌ای به اندازه یک بلوک شهری را تشکیل می‌دهد. تنها ساختمان اصلی مسجد می‌تواند ۵ هزار نفر را در خود جای دهد!
تور مجازی در مساجد استانبول
اگر امکان سفر به این مساجد باشکوه را ندارید با استفاده از باکس زیر می توانید به سادگی در این مساجد گشتی بزنید. برای مشاهده محل های مختلف می توانید بر روی آیکن هلیکوپتر ها و یا انسان ها کلیک کنید تا نمای ۳۶۰ درجه این مساجد را با بهترین کیفیت ممکن مشاهده کنید. برای نمای تمام صفحه نیز می توانید بر روی مربع پایین سمت راست کلیک کنید.
با وجود اینکه استانبول، شهری با تاریخ چند صد ساله، بناها و آثار تاریخی بی‌شماری را حفظ کرده است، این سه مسجد به‌طور ویژه‌ای زیبا هستند. خودتان می‌توانید این شکوه و زیبایی را در نماهای هوایی آن‌ها مشاهده کنید.
